By : Parthlam
Kum 2021 chung a kan luhpi tu kan biak mi kan Pathian Amin thangthat si ko seh! Kum thar lawmhnak le Bawi Jesuh Khrih nih a rat pi mi remnak le daihnak nan dihlak cung ah tlung ko seh!
Atu kan hman cuahmah mi kum thar ni January 1 ni hman a rak thoktu hi Rom miphun an si. Atu lio vawlei pi nih kan hman mi nithla relnak (calender) hi Rom mi nih an rak tuah mi nithlarelnak a si. Rom mi phun nih January 1 ni ahhin an pathian “Janus” sin ah rai an thawi, an biak tawn. January timi zong hi an pathian “Janus” min in a rami a si an ti.
Janus pathian khuaruahhar a sinak cu pum pakhat a si ko nain aa ralkah mi hmai pahnih a ngei, an ti. Cucu nih a hmuhsak mi cu zei tik hmanh ah aa tong kho ti lo mi “A liamcia caan(past) le a ra lai mi caan (future) sullam kha a si”. ‘Janus’ timi sullam hi ‘innkaa’ asiloah ‘Kutkaa’ asiloah ‘zeizong vialte aa thoknak’ ti sullam a ngei an ti. Cu ruang ah Rom mi nih kum thar cu “ zeizong vialte a thar in aa thoknak, a liamcia thil hlun vialte hnulei chit in hmailei thil thar chung ah hung luhnak, hnulei a hoih mi hmai ralkah in hmailei hoih i thoknak” ti sullam an ngeihter. Hnulei caan ahcun kir khawh a si ti lo caah hmailei thil cuan in a thar in nun ding tinak a si.
Hmailei karhlan a thiamtertu cu hnulei tuanbia le thil cang hna an si tawn. Hnulei thil a cuan kho lo mi cu teitu an si kho lo i hnulei thil a cuan kho mi lawng hmailei ah teitu a si. David mino te nih dong 6 a sang mi Goliath doh ding in a ngamhtertu cu a pa tuu a cawngh lio i a thil ton mi thawng in a si. Saul nih David cu: Hi Filistin mipa va doh awk ahhin na kal kho lai lo, zei ca tiah nang cu tlangval no te men na si i, anih cu a tlanval ka in pei ralkap a si cang cu, a ti. David nih Saul cu : Na salpa nih hin ka pa ca ah tuu ka khal tawn i chiandeih siseh, vom siseh a rat i tuu fa a seh tikah ka dawi tawn i a kaa chung khan ka chuah tawn; cun a rak ka zuan hnawh a si ahcun a hmurhmul in ka tlaih i ka tuk i ka thah tawn. Na salpa nih hin chiandeih si hna seh, vom si hna seh, ka thah hna … (1Samuel 17:33-36) a ti. David nih a luancia caan a thil tuah mi cuan in a hmaika i a dir ko mi Goliath a doh ngamnak le a teinak cu a si.
Kum thar,thla thar, ni thar kan phanh bantuk in kum thar chung kan kar hlaan nakding ca ah a liamcia ni caan i thil kan rak ton mi cuan bu in thazaang laak kan herh. Chungkhar cio zong nih a liamcia caan kan thil ton mi cuan in kan rak tlolh mi thil thar le thil tha tuah i zuam kan herh. Lawmhnak biachim le zaangfahnak tein ti chim deuh zong a herh mi kan um. Ram le miphun ca rian a tuan mi le a tuan ding zong nih kan miphun ca tuan kan rak tlolh mi hnulei thil cuan in le thancho nakding ca tuah le tuan le remh a herh mi raltha in tuah le tuan a herh. Biaknak rian tuantu zong nih Pathian ca le Khrihfabu ca ah a liamcia kan chamhbau mi i hngal in, thazaang thar la in tan deuh a herh. Tuan mi le hmuh mi zong epchun thiam a herh.A liamcia kum kan thil ti khawhnak le chamhbau mi ruat in kum thar chung ahcun sining thar,thazaang thar le lungput thar he kar hlaan i zuam hna usih. Midang ngaihchiat tertu siloin lunglawmhtertu si i zuam usih. Midang ca thil tha tuah duhnak le bawmhchanh duhnak he kar kan hlaan ahcun kum thar lawmhnak kan cung ah a tlung ko lai.
“Kum thar lawmhnak nan dihlak cung ah tlung ko seh!”
